A. W. Mikołajczyk, Łacina w kulturze polskiej

Łacina. Najbardziej logiczny język świata, spoiwo europejskiej kultury, nauki i wiary. Ukształtowała wiele wybitnych umysłów z obszaru kultury i nauki, spisano nią jedne z najwybitniejszych dzieł literatury. Towarzysząca rozwojowi człowieka przez setki lat, należy do fundamentów cywilizacji europejskiej. I nawet najwięksi specjaliści nie są w stanie jednoznacznie i pewnie odpowiedzieć na pytanie, jak Europa wyglądałaby bez niej.

Język łaciński był i nadal jest zmorą niejednego ucznia i studenta, który spędził długie godziny nad podręcznikiem, opanowując zasady gramatyki. Choć obecni adepci kierunków humanistycznych przechodzą jedynie jej przyśpieszony kurs, to i tak takie zajęcia wielu mogą przyprawić o zawrót głowy. Dla tych, którzy z tym językiem próbują się oswoić polecamy książkę Łacina w kulturze polskiej Aleksandra Wojciecha Mikołajczyka.

Publikacja ta nie jest pozycją nową, lecz nadal aktualną, a przede wszystkim wartą uwagi. Autor zabiera nas w niesamowitą podróż w czasie, która rozpoczyna się w starożytnym Lacjum a kończy się w Europie końca XX wieku. W asyście Wergiliusza i Cycerona odwiedzimy antyczny Rzym, będziemy towarzyszyć misjom świętego Wojciecha, przyjrzymy się pracy wybitnego kronikarza Wincentego Kadłubka, by następnie odwiedzić pierwsze polskie drukarnie, obserwować kształtowanie się Komisji Edukacji Narodowej, spotkać wybitnych wieszczów polskiego (i nie tylko) romantyzmu, by na końcu zapoznać się z systemem nauczania łaciny po II wojnie światowej. Wszystko to podane w czytelnej i lekkiej formie, naszpikowane ciekawostkami, ale przy jednoczesnym uwzględnieniu najistotniejszych faktów. Dzięki temu otrzymujemy ogólny, ale usystematyzowany obraz przede wszystkim kulturalnego ale i w pewnym stopniu historycznego rozwoju Europy ze szczególnym naciskiem na Polskę.

Z powyższego opisu wydawać się może, że łacina jest tylko tłem przedstawionych w tej publikacji rozważań. Nic bardziej mylnego- im bardziej wczytujemy się w książkę, tym więcej dostrzegamy delikatnych powiązań pomiędzy językiem łacińskimi a tokiem rozumowania osób, które nim się posługiwały i co za tym idzie wpływu tegoż języka na kształtowanie się rzeczywistości w ogóle. By jednak czytelnik nie pozostawał tylko w sferze teorii, autor przygotował zbiór tekstów, pierwotnie napisanych po łacinie, lub w łacińsko-polskiej wersji. Dzięki temu każdą epokę możemy podsumować przeglądem najbardziej charakterystycznych i klasycznych tekstów, co jest dodatkowym atutem tej pozycji.

Charakterystyczną cechą popularnonaukowej serii A to Polska właśnie jest bogactwo ilustracji. Na każdej stronie towarzyszy nam kilka, opatrzonych ciekawymi przypisami, część z nich bezpośrednio odnosi się do głównego tekstu, inne stanowią jego uzupełnienie. Z jednej strony jest to zaletą tej publikacji- czytając na przykład o powstaniu Akademii Krakowskiej mamy przed oczami jej dokument fundacyjny, dowiadujemy się też więcej o wymienionych w tekście postaciach i dziełach. Z drugiej jednak strony natłok grafiki i dopisków drobnym drukiem może niektórych czytelników irytować, utrudniając im skupienie się w trakcie lektury.

Podsumowując, Łacina w kulturze polskiej to bardzo ciekawa pozycja przede wszystkim dla tych, którzy swą przygodę z tym językiem dopiero zaczynają lub też chcą zacząć. Lekkość pióra i umiejętność selekcji informacji autora sprawiają, że książkę czyta się z przyjemnością, a zawarte w niej treści z łatwością przyswaja.

Magdalena Czerwińska

Tytuł: Łacina w kulturze polskiej

Autor: Aleksander Wojciech Mikołajczyk

Seria: A to Polska Właśnie

Wydawca: Wydawnictwo Dolnośląskie
Miejsce wydania: Wrocław
Data wydania: 2005
ISBN: 83-7384-215-2
Wymiary: 170 x 240 mm
Liczba stron: 342
Oprawa: twarda